گرافولوژی، علم مطالعه و بررسی شخصیت و خصوصیات فردی براساس نحوه نوشتن است. در جهان غرب مهمترین کاربرد گرافولوژی، گزینش متقاضیان استخدام است. با استخراج و تجزیه و تحلیل سریع و دقیق ویژگی های دست نوشته به کمک کامپیوتر، می توان کمک قابل توجهی به گرافولوژیست ها کرد. مهمترین ویژگی های دست نوشته که در گرافولوژی استفاده می شوند عبارتند از: شکل حاشیه های سفید صفحه، فاصله بین سطرها، کجی سطرها، کجی کلمات، زاویه کشیدگی حروف به بالا و پایین، تیزی گوشه ها در حروف، میزان درشت نویسی، فشردگی متن، سرعت نوشتن و نظم در نوشتن. در این مقاله، روش هایی برای استخراج خودکار برخی از این ویژگی ها پیشنهاد می شود و نتایج حاصل از اجرای این روش ها بر 118 نمونه دست نوشته افراد مختلف ارائه می شود.

زبان فارسی در قرن 13 به بنگال آمد و تا سال 1837 دوام یافت تا اینکه سرانجام در این سال به عنوان زبان رسمی هندوستان لغو گردید. در این محدوده زمانی طولانی ششصد ساله هزاران کتاب به زبان فارسی به رشته تحریر درآمد و دهها و صدها شاعر اشعارشان را به این زبان شیرین سرودند. در این دوران، زبان و ادبیات فارسی به نهایت شکوفایی خود رسید و میزان قابل توجهی از آثار خطی، سند، نقاشی های مینیاتور و دیگر صنایع دستی را برای بنگال به میراث گذاشت تا برایش مرکز سونار بنگلا را بوجود آورد. تهیه و گردآوری مقادیر بسیاری از آثار خطی توسط مامورین هندی و بریتانیایی باعث بوجود آمدن مجموعه کتابخانه ای شد که می تواند مرکز تحقیقاتی باشد در زمینه مطالعات آثار ادب فارسی و نه فقط در بنگال بلکه در سطح بین المللی. فهرستنویسی و طبقه بندی این مجموعه ها باعث شد که آثار ارزشمند ادبیات فارسی برای همیشه حفظ شود.مهمترین آثار خطی فارسی را می توان در انجمن آسیایی، یادمان ویکتوریا، کتابخانه ملی و کتابخانه کاخ هازار دوواری مرشدآباد و سایر نقاط مشاهده کرد. هر چند آثار این مجموعه ها تا اندازه ای توسط فهرستنویسان این مراکز طبقه بندی شده است ولی بسیاری از آنها هنوز نیازمند طبقه بندی دقیق، مراقبت و ذخیره سازی صحیح می باشند. ولی ارزش واقعی آنها در استفاده از آنها در بررسیهای فرهنگی است. به قول معروف: «ارزش دسر، به خوردنش است».

در دور دست ها، پهلو به پهلوی چین، باریکه سرزمینی است، بسیار مرتفع، با کوه های آسمان بوس و به هم فشرده، با معبرهای تنگ دشوار گذر، با زمستان های سرد نه ماهه، برخوردگاه چهار تمدن بزرگ آسیا: ایران، هند، چین و آسیای مرکزی که دورترین نقطه است نسبت به همه آنها و پناهگاهی است امن برای رانده شدگان از سراسر این سرزمین ها، نه تنها کسان که حتی باورها و اندیشه های کهن، نه در کنار هم که آمیخته با هم و نمایان در دست نوشته هایشان: دست نوشته های اسماعیلیان بدخشان. نویسنده، در این مقاله می کوشد با جستجوی میدانی به معرفی آنها بپردازد.

تعیین هویت نویسنده به کمک متون دست نویس، بعنوان یک موضوع تحقیقاتی در طی سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است. اغلب تحقیقات انجام شده با فرض ثابت بودن متن دست نویس و بر روی زبان انگلیسی متمرکز است و تاکنون مطالعاتی در زمینه متون دست نویس فارسی یا عربی گزارش نشده است. بنابراین در این مقاله روشی برای تعیین هویت نویسنده بر اساس متن دست نویس فارسی پیشنهاد شده است که بصورت برون خط انجام شده و متن نوشته شده نیز ثابت نمی باشد. بر اساس ایده مطرح شده در مطالعات قبلی، در این روش تصویر متن دست نویس بصورت یک بافت در نظر گرفته شه و با کم فیلترهای گابور چند کانالی ویژگیهای متن نرمال سازی شده استخراج و تعیین هویت نویسنده بر اساس آنها انجام می شود. در واقع ویژگی روش پیشنهادی استفاده از بانک فیلتری است که با ساختار متون دست نویس فارسی و همچنین سیستم بینایی تناسب بیشتری دارد. این روش به همراه دو روش ماتریس هم وقوعی و روشی دیگر که بر اساس فیلترهای گابور می باشد، پیاده سازی شده و نتایج اجرای آنها بر روی تصاویر دستخط 25 نفر نشان می دهد که روش پیشنهادی از کارایی بالاتری برای متون دست نویس فارسی برخوردار است.

هدف مقاله حاضر پاسخ به این مساله است که آیا در دوران باستان و میانه در ایران ترجمه وجود داشته است یا نه؟ و اگر وجود داشته، دلایل و چگونگی پیدایش آن چه بوده است؟ نقشهای آن کدامند؟ و بررسی آن چه کمکی به علوم زبانی می کند؟ به این منظور با کنکاش در آثار ایران شناسان ایرانی وغیر ایرانی، به توصیف آثار ترجمه پرداخته می شود و تاثیر بررسی تاریخ ترجمه بر تحقیقات تاریخی محض و نیز چرایی پیدایش ترجمه و تاثیر آن بر زندگی اجتماعی این دوران مورد تحلیل قرار می گیرد؛ و ترجمه به عنوان عامل حفظ مذهب، اتحاد، سلطه گرایی، و ایستادگی در برابر نیستی معرفی می شود، عاملی که نخستین مدارج تکاملی اجتماعی را منعکس می کند و خبر از تحولات و چگونگی همزیستی اقوام پیشین می دهد. در لا به لای متن مقاله، آثار ترجمه شده و زبانهایی که در آنها به کار گرفته شده اند به تفکیک معرفی می شوند و برای دستیابی سریع خواننده به ارتباط زبانهای مکتوب، در انتهای مقاله جدولی مقدماتی که ارتباط این زبانها را نشان می دهد ارائه می گردد.

پیوسته بودن کلمات فارسی و وجود تنوع بسیار زیاد رسم الخط این زبان و همچنین شکل های متنوع حروف فارسی بسته به محل قرارگیری شان در کلمه، تشخیص دست نوشته های فارسی را به چالش کشانده اند. مهم ترین اشکال در اغلب روش های بازشناسی بی توجهی به بافت جمله است که باعث می گردد در مواردی که کلمه ی ورودی اشتباه بازشناسی می شود، واژه ای با ظاهر درست در جمله ای نابجا به کار رود. طراحی مدلی که بتواند بافت جمله را به خوبی تحلیل کند مستلزم در اختیار داشتن منابع زبانی حجیمی است که نماینده خوبی از زبان مورد بازشناسی باشند. در این مقاله روش جدیدی برای بازشناسی کلمات برخط فارسی ارائه شده است که با استفاده از بافت جمله سعی در بهبود بازشناسی دارد. فرآیند بازشناسی معرفی شده در این نوشتار به این صورت است که ابتدا علائم و بدنه ی زیرکلمات دست نوشته ی ورودی تفکیک شده و بدنه ی هر زیرکلمه و علائم آن مشخص می شود. سپس علائم زیرکلمات تشخیص داده شده و بر اساس آن مجموعه ای از واژگان به عنوان فرضیه در نظر گرفته می شوند. به هر فرضیه بر اساس میزان شباهت آن به دست نوشته ورودی امتیازی تعلق می گیرد و بر اساس امتیاز حاصله محتمل ترین فرضیات مشخص می شوند. سپس این رویه توسط مدل زبانی برای یافتن فرضیات محتمل تر، هدایت می شود. نتایج آزمایش های به عمل آمده نشان می دهد که کاهش قابل توجهی در نرخ خطای بازشناسی کلمات حاصل شده و کاربر در نگارش ملزم به رعایت محدودیت های کمتری است. از طرفی روش پیشنهادی می تواند نسبت به روش های قبلی با در اختیار داشتن یک پایگاه داده دست نویس محدود، صحت مطلوب تری ارائه کند. با به کارگیری روش ارائه شده، دقت بازشناسی در مرحله اولیه در سطح حروف 95. 9% و پس از بازشناسی به کمک مدل زبانی دقت بازشناسی به 99. 3% ارتقاء یافت. برای بهبود عملکرد الگوریتم، استفاده از الگوریتم یادگیری تقویتی برای تطبیق پذیری الگوریتم با نویسنده به عنوان کار آینده پیشنهاد می گردد.